Dr AHMET NAYIR
Dr ÖZLEM ALTAY
Dr FATİH DİLEK
Potasyumun görevi nedir ?
• Potasyum major intraselüler bir katyondur.
• Hücre yüzey membran potansiyeli , sinir ileti ve kas kontraksiyonu gibi olaylarda primer rol alır. Hücrenin sadece ileti için de ğil aynı zamanda fonksiyonel ve yapısal bütünlüklerinin korunması için de potasyuma ihtiyacı vardır.
• Besinlerle alınan günlük potasyum ; 70-120 mmol arasında de ğ i şir.
• Esas atılım organı böbrektir.Barsaklardan atılım minimaldir.
• Kronik böbrek yetersizli ğinde barsaklardan atılım artar.
Total vücut potasyumunun da ğılımı nasıldır?
• İntraselüler sıvı • Ekstraselüler sıvı
• Kas 2650mmol • Kemik 33mmol
• KC 250mmol • İntertisyel sıvı 35mmol
• Eritrosit 150mmol • Plazma 15mmol
• [K] 150mmol/L • [K] 4mmol/L
Hücresel potasyum geçi şi nelerden etkilenir?
• Serum [K] azalma • Serum [K] artma
• İnsülin • Asidoz
• ß- 2 adrenopseptör • Hiperglisemi
agonistleri
• Alkaloz • ß blokerler
• alfa adrenoseptör • alfa adrenoseptör
antagonistleri agonistleri
• osmolalite artışı
• Egzersiz
Potasyumun hücre içine şifti
• Katekolamin de şarjı(stress,inhale ß agonistler, vazopressor ajanlar)
• Respratuvar-metabolik alkaloz
• İnsülin
• Hipokalemik periyodik paralizi(hipertroidiye sekonder ya da idiopatik nedenli)
• Soluble baryum tuzu alımı
• Megaloblastik anemide B-12 veya folat kullanımı
Hipopotasemi nasıl tanımlanır?
• Normal potasyum düzeyi ; 3,5-5 mEq/L'dir.
• Total vücut potasyumu ~ 50 mEq/L’dir • Hipopotasemi; [K]<3,5 mEq/L olarak tanımlanır.
• Orta derece hipopotasemi; [K] 2,5-3 mEq/L’dir.
• Ağır hipopotasemi; [K]<2,5 mEq/L’dir.
Hipopotasemi sıklı ğı ve etyolojisi nedir?
• Hipopotasemi %20’nin üzerinde hospitalize hastada görülüyor.(ABD)
• Klinik önemi olan hipopotasemi oranı %4-5
• Ciddi hipopotasemi oldukça nadir.
• Hastaların %80’i diüretik alıyor.
Hipopotaseminin klinik görünümleri nelerdir?-1-
• Nöromüsküler
İskelet ve düz kas: halsizlik. kramp, paralizi, rabdomyoliz, ileus, konstipasyon, kese disfonksiyonu
• Kardiyovasküler
Digoksin toksisitesi,aritmi,hipertansiyon,EKG’de U dalgası.
Hipopotaseminin klinik görünümleri nelerdir?-2-
• Renal
Hipokalemik nefropati(proksimal tübülde vakuolizasyon ,intertisiel fibrozis,inflamasyon metabolik alkaloz,renal konsantrasyonda defek, hiperkalsiüri, fosfatüri, artmış amonyak üretimi.
• Metabolik
Azalmış insülin sekresyonu, artmış renin, azalmış aldosteron, değişikliğe uğramış prostaglandin sentezi.
Hipopotasemi EKG’yi nasıl etkiler?
Hipopotasemiye Yaklaşım Nasıl Olmalıdır?
Pseudohipokalemi
• Laboratuvar hataları
• Alınan kanın oda ısısında bir saatten fazla bekletilmesi
• Yüksek lökosit sayısı
ARTMIŞ KAYIP
Ekstrarenal potasyum kaybı: Serum pH ölçümü
Metabolik asidoz
• Alt GIS kayıpları (diyare, fistül)
• Laksatif kullanımı Normal pH
• Yetersiz alım
• Deriden kayıplar (terleme, yaralanma)
• Pica
Metabolik alkaloz
• Konjenital klor kaybettiren diyare
• Villöz adenom
• Kistik fibroz
METABOLİK ALKALOZ
OLGU-1 (7yaş)
• Hikaye Baş ağrısı
• Kilo normal
• Boy normal
• TA 36/85
• Plasma yuksek
renin
• Plasma normal
aldosteron
Hipokalemik metabolik alkaloz
Olgu-1
• Na,mmol/L 143
• K,mmol/L 3,2
• pH 7,42
• pCO 2 43,8
• HCO 3,mmol/L 27,5
• Kreatinin,mg/dı 0,3
• Total Ca,mg/dl 9,2
• TotalMg,mg/dl 2
• U Ca/U kreatinin 0,17
• U Cl/U kreatinin 24
• Renal USG sağ böbrek< sol böbrek
Olgu
OLGU-2 (9 yaş)
• Hikaye: Başağrısı+epilepsi
• Kilo: Normal
• Boy: Normal
• TA: 143/91
• Plazma renin: Düşük
• Plazma aldosteron: Düşük
Hipokalemik metabolik alkaloz-Hipertansiyon
OLGU-2
• Düşük renin, aldosteron düzeyi ve hipertansiyon
• Aile öyküsü yok (sağlıklı ve TA normal )
• Amiloride dramatik yanıtlı (spironolaktona yanıtsız)
• Moleküler biyoloji: delesyon saptanmadı
• Sonuç: Liddle veya Liddle benzeri sendrom
HİPOPOTASEMİNİN
NEFROLOJİK
NEDENLERİ
pRTA
• Bazolateral membranda Na/K ATPase aktivitesinde azalma
• Na/H antiporter defekti
• Karbonikanhidraz aktivitesinde azalma
pRTA nedenleri
• Fanconi sendromu ile ilişkisiz:
Sporadik
Familyal
Karbonikanhidraz || eksikliği
İlaçlar: asetozolamid, sülfanilamid
Fanconi sendromuyla ilişkili:
• Selektif: Sporadik, Familyal
• Generalize:
Genetik: Sistinoz, Wilson, HF İ, MLD, Lowe send.
Disproteinemi: Myelom böbreği, LCDD
İlaç: Tetrasiklin, ifosfamid, gentamisin...
Toksin: Kadmium, civa, kurşun
Tubulointerstisyel: Rejeksiyon, med.kistik hast
Diğer: Kemik fibromları, osteopetrozis, PNH
BARTTER SENDROMU
• Hipokloremik metabolik alkaloz, hipokalemi
• İdrar Na,K,Cl konsatrasyonunda artış
• Biopside JGA hiperplazisi
• Plazma renin ve aldosteronunda artış
• Hiperkalsiüri
• Serum ve idrarda artmış PGE 2
• Serum Kinin-Kallikrein, NO düzeylerinde artış
GİTTELMAN SENDROMU
• OR, DKT’de Na/K kotransporterda mut.
• Na reabsorbsiyonun %7-8
• Hipokalemik metabolik alkaloz
• Hipermagnezüri, hipokalsiüri
• Üriner PG düzeyi normal,NSAİ’ler etkisiz
LİDDLE SENDROMU
• Otosomal Domınant
• Ergenlik döneminde bulgu verir
• Poliüri, BGG, hipertansiyon
• Hipokalemik metabolik alkaloz
• Düşük renin, aldosteron
• Sipronolaktona yanıt alınmaz
• Triamterene dramatik cevap
Potasyum tedavisi
Serum sodyum düzeyinin 145 mEq/L üzerinde olmasına hipernatremi denilir. Hipernatremi sık olmayan, bir elektrolit bozukluğudur. Hipernatremi,...
Hastaneye yatırılan hastalarda hipokalsemi ile sık karşılaşılır. Klinikte, asemptomatikten hayati tehdit eden durumlara büyük değişiklikler...
Hipofosfatemi fosfat seviyesinin 2,5 mg/dL’den az olmasına denir. Fosfat hücresel süreçte önemli bir role sahiptir. İskelet sisteminin ve kemik...
1975-1981 yılları arasında Cerrahpaşa Tıp ve Edirne Tıp Fakültelerinde öğrenim görenlerin sitesi
...
Nefroloji hakkında hasta ailelerinin tüm sorularına cevap bulabilecekleri bilgiler.